Kalp Hastalarında Diş ve Ağız Cerrahisi: Hangi Durumlarda Operasyon Yapılır? İlaçlar Kesilir mi?

Kalp hastalarında diş, ağız ve çene cerrahisi işlemleri özel bir planlama gerektirir. Özellikle pıhtılaşma bozuklukları, kan sulandırıcı ilaçlar, stent, kalp kapak hastalıkları gibi durumlar, cerrahi yaklaşımın şekillenmesinde belirleyicidir.

Bu yazıda; hangi kalp hastalarının diş cerrahisinde özel yaklaşıma ihtiyaç duyduğunu, ilaçların hangi durumlarda kesilip kesilmediğini ve operasyondan önce ne kadar süre beklenmesi gerektiğini ayrıntılı şekilde ele alıyoruz.

Kalp Hastalarında Diş Cerrahisi Neden Özel Yaklaşıma İhtiyaç Duyar?

Kalp hastalarında cerrahi işlemler sırasında iki temel risk vardır:

• Kanama riski: Kan sulandırıcı ilaçlar (Aspirin, Plavix, Xarelto, Eliquis vb.) nedeniyle.
• Enfeksiyon riski: Bazı kalp kapak hastalarında basit bir diş işleminden sonra bile bakterilerin kana karışması endokardit riskini artırabilir.

Bu nedenle tedavi planı kardiyolog – çene cerrahı – hasta üçgeninde birlikte yapılmalıdır.

Hangi Kalp Hastalıklarında Diş Cerrahisi Öncesi Dikkatli Olunmalı?

Aşağıdaki kalp problemleri, diş cerrahileri sırasında daha özel bir yaklaşım gerektirir:

1. Stent Takılmış Hastalar

Stent sonrası ilaçlar genellikle çiftli antiplatelet tedavi şeklindedir (Aspirin + Plavix gibi).

• İlk 6 ay: Acil bir durum yoksa cerrahi önerilmez.
• Hayati diş çekimi gerekiyorsa: İlaç KESİLMEZ, lokal kanama kontrolü sağlanır.
• 6 ay – 1 yıl arası: Kardiyolog onayı şarttır.

2. Kalp Kapak Hastaları ve Kapak Protezi Olanlar

Bu hastalarda enfeksiyon riski yüksektir. Diş taşı temizliği gibi küçük işlemlerde bile antibiyotik profilaksisi gerekebilir.

• Mekanik kapaklarda kan sulandırıcı (Warfarin) kullanımı sıkıdır.
• Warfarin (Coumadin) genellikle kesilmez, INR kontrolü yapılır.
• Gerekirse INR 2–3 arası olacak şekilde düzenlenir.

3. Kalp Yetmezliği Olan Hastalar

• Orta–ileri düzey kalp yetmezliğinde uzun ve stresli işlemler önerilmez.
• İşlem kısa seanslara bölünür.
• Hekim ortamında oksijen desteği hazır bulundurulur.

4. Ritim Bozuklukları (Aritmi)

Bazı ilaçlar lokal anesteziklerle etkileşebilir. Bu nedenle adrenalin içermeyen anestezikler tercih edilmelidir.

Kan Sulandırıcı İlaçlar Cerrahi Öncesi Kesilir mi?

Genel Kural: Kalp hastalarında ilaç mümkün olduğunca kesilmez. Kesmek, pıhtı oluşumu riskini artırır ve hayati tehlike yaratabilir.

İlaçlara Göre Değerlendirme:

• Aspirin (ASA): Genelde KESİLMEZ. Lokal kanama kontrolü yeterlidir.
• Clopidogrel (Plavix): Tek başına kullanılıyorsa çoğu işlemde kesilmez. Aspirin ile birlikteyse kardiyolog değerlendirmesi önemlidir.
• NOAC grubu (Eliquis, Xarelto, Pradaxa): Küçük cerrahilerde kesmeden devam edilebilir. Geniş cerrahi gerektiriyorsa 24–48 saat öncesi kesme planı kardiyologla birlikte yapılır.
• Warfarin (Coumadin): INR değerine göre işlem planlanır. Çoğu vakada 2–3 arası INR ile işlem yapılabilir.

Hangi Durumlarda Cerrahi Öncesi Beklemek Gerekir?

Aşağıdaki durumlarda bekleme süresi kritik önem taşır:

1. Yeni Stent Takılmış Hastalar

• İlk 6 ay mümkünse işlem ertelenir.

2. Kalp Krizi Sonrası İşlemler

• Kalp krizinden sonra güvenli bir cerrahi müdahale için en az 6 ay beklemek gerekir.

3. Yeni Kapak Ameliyatı Geçirenler

• Yeni kapak ameliyatı olmuş bireylerde enfeksiyon ve komplikasyon riskini minimize etmek için cerrahi işlem öncesi 6 ay beklenmelidir.

Kalp Hastalarında Diş Cerrahisi Nasıl Daha Güvenli Hâle Getirilir?

Ağız, diş ve çene cerrahı—örneğin Dr. Tansu Uzel—genellikle şu önlemleri uygular:

1. Operasyon öncesi kardiyoloji raporu: Hastanın kullandığı ilaçlar, INR değerleri, stent öyküsü detaylı incelenir.
2. İşlemi kısa seanslara bölme: Özellikle kalp yetmezliği olan hastalarda.
3. Stres ve ağrıyı azaltmak: Yavaş ve kontrollü anestezi uygulaması, sakin bir klinik ortamı.
4. Lokal kanama kontrol yöntemleri: Hemostatik sünger, kompres, dikiş, traneksamik asitli gargara.
5. Enfeksiyon kontrolü: Gerekli ise antibiyotik profilaksisi uygulanır.

Gündelik Hayattan Örnekler

• Örnek 1: “Stentim var, dişimi çektirmek zorundayım.” -> Bu durumda ilaçlar genelde kesilmez. Operasyon kardiyoloji ile birlikte planlanır.
• Örnek 2: “Kapak ameliyatı oldum, diş taşı temizliği yaptırabilir miyim?” -> Evet, ancak ameliyat üzerinden en az 6 ay geçmiş olması ve gerekirse antibiyotik profilaksisi uygulanması önemlidir.
• Örnek 3: “Kalp yetmezliğim var, implant yaptırabilir miyim?” -> Evet, ancak işlem daha kısa seanslarla yapılır ve tansiyon–oksijen takibi önemlidir.

Kalp Hastalarında Diş Cerrahisi Doğru Planlama ile Güvenlidir

Kalp hastalarının diş cerrahisi işlemleri, doğru planlama ve uzman hekim kontrolüyle güvenli şekilde yapılabilir. Cerrahi sürecin en önemli kısmı, kardiyolog ve çene cerrahının iş birliği, ilaçların doğru yönetimi ve enfeksiyon riskinin kontrol altına alınmasıdır.

Dr. Tansu Uzel, kalp hastalarında cerrahi kararlarını kişiye özel değerlendirerek; güvenli, konforlu ve bilimsel yaklaşımla tedavi sürecini yönetmektedir. Bilgi almak için hemen iletişime geçebilirsin. Instagram üzerinden bazı tedavi süreçlerine dair örnekleri inceleyebilirsiniz.